Hafıza olmadan, doğru düşünmek ve doğru karalar vermek mümkün değildir.

Günlük hayatta beynimiz mükemmel çalışması ile bizleri evrendeki en güçlü yaratık haline getiriyor. Beynimiz de hayati kararlar verirken, hafıza merkezinden yararlanıyor. Ardışık sayılarla ilgili bir soruyu çözerken, arada veya bundan sonra gelmesi gereken sayı hangisidir, sorusunun cevabını bulmanız için, sayı zincirinin geçmişine yani hafızasını incelemeniz gerekir.

Bazen, ekonomik veya sosyal olayları tahmin edebilmek için ayni ardışık sayılarda olduğu gibi tekrar eden olayların periyodik yapısının incelenmekte fayda vardır.

Hafızanız güçlü ise ve akilseniz. Yani; bağlar kurabiliyor ve bağları görebiliyorsunuz, bunun sonucu olarak da tahminleriniz doğru çıkıyor demektir.
Bundan sonra piyasalarda durum nasıl olur; Önümüzdeki günlerde, piyasalardaki değişimlerin olumlu veya olumsuz yönde mi olacağını bulmamız için, bazı verilere ve sorulara doğru cevaplar bulmamız gerekir.

Birincisi; Enerji ve teknolojinin üretim ve fiyat üzerindeki etkilerinin diğer üretim girdilerinden daha etkili olduğu günümüzde, petrolün fiyatının ne olacağı sorusuna aşağı, yukarı bir tahminde bulunmanız gerekir.

İkincisi; Amerika’nın, geçmişte yönetiminde etkili olan odaklar birkaç tane iken, bu gün için bu sayılar artmıştır. Hangi Amerika sorusunun sıklıkla soruluyor olmasının nedeni budur. FED’in alacağı kararlarda bile, ayni kurum içinde birkaç Amerika’nın bulunması nedeni ile birleri faiz artırımını önerirken, bir grup buna karşı çıkmakta başka bir grup ise kararsız kalmakta, tartışmaları gereksiz bulmakta. Önümüzdeki günlerde, ABD de verilecek kararlarda hangi grupların etkili olacağını bilmemiz gerekir.

Üçüncüsü ve en önemlisi; Çin. Dünya için üretip, dünyada üretilenleri tüketmeye başlayınca sanayi ürünlerinin fiyatlarda düşmeye, gıda fiyatlarında ise dalgalanmalara sebep olmuştu. Günümüzde ise, dünya için az üreten ama dünyadan daha fazla tüketen bir Çin’in yaratacağı etkilerin bilinmesi ve daha doğru tahmin edilmesi gerekir.

Çin’in, ekonomik etkisinin ne olduğu ve ekonomik politikaları hakkında ön görü tahminleri sıklıkla yapılırken; Çin’in, dünyadaki sosyal olaylara bakışı ve yatkınlığı ile yorum ve tahminler yapılmamaktadır.  Çin makamlarından da, bu konularla ilgili net açıklamalarının gelmemesi de, ileride Çin’in bazı konularda taraf olmasının, etkilerinin neler olabileceğinin bilinmesi gerekir. Çünkü az laf. Çok iş, politikası ile dünyanın unutulmuş coğrafyalarında enerji yatakları alıyor. Tarım arazileri kiralıyorlar. Çok konuşan dünyada susan Çin, konuşmaya başladığında bizlerinde söyleyeceği veya konuşacağı birkaç şey olabilmesi için bu devin yakından takip edilmesi gerekir.

Dördüncüsü; Dünyanın en büyük ekonomileri sıralamasında dokuzuncu sırada yer alan, ama dünya nüfusunda önemli bir paya sahip Hindistan’ın geleceğinin ne olacağını düşünmek ve buna göre tahminler de bulunmak gerekir.

Beşincisi; Almanya’daki seçimlerin sonucunun etkileri, Brexit sonrası İngiltere’nin durumu gibi dışsal etkileri doğru görmek ve yorumlamak bizi doğru sonuçlara götürecektir.

İçsel etkilere baktığımızda; siyasilerin halkın gündeminin dışında hareket etmeleri ve ekonomik olarak hala makro kararları zaman, zaman tane, tane almaya devam etmeleri, piyasaların daralmasına, istihdam yaratmada büyük payı olan küçük ve orta ölçekli işletmelerin kapanmalarına, gelirlerin düşmesine neden olmaya devam edeceğinin sinyallerini vermesine sebep olacaktır. Alınan Makro kararların takip edilmesi, aksayan yönlerinin ve günün koşullarındaki değişmelerin hesap edilerek revizelerin yapılaması için yeni makro kararların yanında, mutlaka sokağı ilgilendiren konularda, piyasalara can verebilecek mikro kararların alınması gerekmektedir. Toplumda motivasyonu ve güveni arttıracak tahminlerde bulunmak ancak böyle mümkün olacakmış gibi görülmektedir.

Saygılarımla.