ABD'li Evanjelist rahip Andrew Brunson'ın 2016 yılında Türkiye'de tutuklanması, iki ülke arasındaki ilişkilerde ender rastlanan bir diplomatik krize yol açtı. İzmir'deki Diriliş Kilisesi'nde görev yapan Brunson'ın "terör örgütleri adına suç işleme" ve "casusluk" suçlamalarıyla tutuklanması, ABD ve Türkiye arasında ciddi gerilimlere ve karşılıklı yaptırım tehditlerine neden oldu. Bu kriz, iki NATO müttefiki arasında tarihin en gergin dönemlerinden birini yaşatırken, diplomatik girişimlerin ardından Brunson'ın serbest bırakılmasıyla sona erdi. Peki, Rahip Brunson olayı nedir ve Andrew Brunson kimdir? İşte detaylar...
Rahip Brunson Olayı Nedir?
ABD'li Evanjelist rahip Andrew Brunson'ın tutuklanması, ABD-Türkiye ilişkilerinde ciddi bir krize yol açtı ve iki ülkeyi karşılıklı yaptırımların eşiğine getirdi. İzmir'deki Diriliş Kilisesi'nde görev yapan Brunson ve eşi, "milli güvenliği tehdit ettiği" gerekçesiyle sınır dışı edilmek istenmiş, ancak daha sonra "terör örgütleri adına suç işleme" ve "casusluk" suçlamalarıyla Brunson tutuklanmıştır. Bu süreçte çeşitli diplomatik girişimlerle çözülmeye çalışılan kriz, uzun bir döneme yayıldı.
Andrew Brunson ve eşi, 2016 yılında İzmir'de "milli güvenliği tehdit ettiği" gerekçesiyle gözaltına alındı. Ancak, Brunson'a yönelik suçlamalar kısa süre içinde değişti ve "terör örgütleri adına suç işleme" ve "casusluk" suçlamalarıyla tutuklandı. Türkiye hükümeti, Brunson'un FETÖ ve PKK ile bağlantıları olduğunu öne sürdü. Bu durum, ABD-Türkiye ilişkilerinde ciddi bir gerilime yol açtı.
Brunson'un tutukluluğu ve yargılanması sürecinde ABD, Türkiye'ye çeşitli yaptırım tehditlerinde bulundu ve ilişkiler giderek gerildi. 2018 yılında, ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, Türkiye'ye Brunson'u serbest bırakmazsa ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalacağı uyarısında bulundu. Bu dönemde, Türkiye Adalet Bakanı Abdulhamit Gül ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya ABD Hazine Bakanlığı tarafından yaptırımlar uygulandı.
Uzun süren diplomatik girişimler ve uluslararası baskılar sonunda, 12 Ekim 2018'de Andrew Brunson, teröre destek vermek suçlamasıyla 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı. Ancak, ev hapsi ve yurt dışına çıkma yasağı kaldırılarak serbest bırakıldı. Brunson, serbest bırakılmasının ardından ABD'ye döndü ve kriz sona erdi. Bu olay, iki NATO müttefiki arasındaki ilişkilerde tarihin en gergin dönemlerinden birine işaret etti, ancak sonunda tarafların uzlaşmasıyla gerilim azaldı.
Andrew Brunson Kimdir?
Andrew Craig Brunson, Amerikalı bir papaz ve Evanjelik Presbiteryen Kilisesi üyesidir. Türkiye'de uzun yıllar yaşamış ve İzmir'deki Diriliş Kilisesi'nde papazlık yapmıştır. Brunson, 2016 yılında Türkiye'de yaşanan darbe girişiminin ardından başlayan tasfiyeler sırasında tutuklanmıştır. Tutuklanmadan önce, yaklaşık 25 kişilik küçük bir Protestan cemaate liderlik ediyordu.
Brunson olayı, ABD-Türkiye ilişkilerinde ciddi bir gerilime neden oldu. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 28 Eylül 2017'de Brunson'u ABD'de yaşayan ve darbe girişimini desteklemekle suçlanan Fethullah Gülen ile takas etme önerisinde bulundu, ancak bu teklif sonuçsuz kaldı. Bu süreçte, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler yaptırımlar ve tehditlerle dolu bir dönemden geçti, ancak sonunda Brunson'un serbest bırakılmasıyla ilişkilerdeki gerilim azaldı.
Andrew Brunson'ın tutuklanması ve ardından serbest bırakılması, ABD ve Türkiye arasında önemli bir diplomatik kriz yarattı. Bu süreç, iki ülke arasındaki ilişkilerde derin izler bıraktı ve diplomatik müzakereler, yaptırımlar ve uluslararası baskılarla dolu bir dönem olarak tarihe geçti. Brunson'un serbest bırakılmasıyla kriz sona ermiş ve ABD'ye dönmüştür, ancak bu olayın yankıları uzun süre devam etmiştir.
