14 Kasım Dünya Diyabet Günü kapsamında Uşak Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde farkındalık çalışmaları sürerken, Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi Esin Erdem, diyabetle ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Erdem, diyabetin hem Türkiye’de hem de dünyada hızla artan bir sağlık sorunu olduğunu belirterek, erken teşhis ve doğru yaşam alışkanlıklarının hastalığı kontrol altına almada kritik rol oynadığını vurguladı.
Tip 1 Diyabet: Çocukluk ve Gençlikte Daha Sık
Tip 1 diyabetin genellikle genç yaşlarda ortaya çıktığını ifade eden Erdem, bağışıklık sisteminin pankreastaki insülin üreten hücrelere zarar vermesi sonucu vücudun yeterli insülin üretemediğini söyledi. Bu nedenle Tip 1 diyabetli bireylerin yaşam boyu insülin tedavisine ihtiyaç duyduğunu belirtti.
Hastalığın hızlı ilerlediğine dikkat çeken Erdem, aşırı susama, sık idrara çıkma, ani kilo kaybı, halsizlik ve bulanık görme gibi belirtilerin önemsenmesi gerektiğini dile getirdi. Düzenli insülin kullanımı, dengeli beslenme ve kan şekeri takibi ile hastalığın kontrol altına alınabileceğini ifade etti.
Tip 2 Diyabet: Hareketsizlik ve Yanlış Beslenme Etkili
Tip 2 diyabetin geçmişte daha çok yetişkinlerde görülmesine rağmen, günümüzde yanlış beslenme ve hareketsiz yaşam nedeniyle gençlerde de yaygınlaştığını belirten Erdem, bu tip diyabette vücudun insülin üretmesine rağmen hücrelerin insüline direnç gösterdiğini açıkladı.
Hastalığın yavaş ilerlemesi nedeniyle uzun süre fark edilmeyebileceğini söyleyen Erdem; obezite, genetik yatkınlık, fiziksel hareketsizlik ve kötü beslenmenin en önemli risk faktörleri arasında olduğunu söyledi. Tedavide diyet ve egzersizin yanı sıra ilaç tedavisi veya bazı durumlarda insülin kullanımının gerekli olabileceğini ifade etti.
Diyabetten Korunmak İçin Öneriler
Erdem, diyabet riskini azaltmak için şu önerilerde bulundu:
-
Dengeli beslenme: Rafine şeker ve işlenmiş gıdalardan uzak durulmalı.
-
Düzenli hareket: Haftada en az 150 dakika yürüyüş veya fiziksel aktivite yapılmalı.
-
Sağlıklı kilo: Fazla kilonun insülin direncini artırdığı unutulmamalı.
-
Periyodik kontroller: Kan şekeri, kolesterol ve tansiyon düzenli takip edilmeli.
-
Stresten uzak durma: Stres, kan şekeri dengesini bozabilir.
-
Sigara ve alkolden kaçınma: Diyabet riskini artıran önemli etkenlerden.
Erdem sözlerini, “Diyabeti önlemek veya yönetmek, yaşam tarzında yapılacak küçük ama etkili değişikliklerle mümkün. Unutmayın; erken önlem, sağlıklı bir geleceğin anahtarıdır.” diyerek tamamladı.
